De hele tekst voor mensen zonder Twitter:
WAAROM WORDEN IN HEEL DE EU ZOVEEL STUWDAMMEN EN BARRIERES VERWIJDERD ? Sinds de 19de en 20ste eeuw zijn er overal in Europa stuwdammmen aangelegd. Een stuwdam is een door de mens in een rivier gebouwde versperring, bedoeld voor het opslaan van miljoenen liters watervoorraden voor drinkwater of irrigatiedoeleinden en/of het opwekken van elektriciteit. De kern van de dam bestaat uit een niet-waterdoorlatend materiaal als klei of beton. Beide zijden van de kern worden bekleed met stenen, zand en klei. Heel soms wordt de dam gemaakt van graniet. De bouw van de stuwdammen heeft een fortuin gekost. Ettelijke miljarden aan de munt van toen is vandaag gelijk aan een veelvoud van miljarden. Immers, benevens de kost van de bouw van die stuwdammen zijn er ook ontzettend veel eigenaars van huizen en gronden onteigend. Hele dorpen zijn moeten verdwijnen voor het hoger doel en zijn volledig onder water gezet. Ze kunnen enkel nog bezichtigd worden door occasionele duikers. België telt heel wat stuwdammen, vooral in de Ardennen, die eigendom zijn van ofwel de overheid ofwel elektriciteitsmaatschappijen zoals bijvoorbeeld Electrabel. Het stuwmeer Lac la Gilleppe, bij Jalhay, is 13 hectare groot en voorziet de regio van drinkwater en elektriciteit. De dam is uniek in zijn soort en gebouwd in graniet. Het Stuwmeer van Coo is een van de belangrijkste waterkrachtcentrales van België. De stuwdam met vijf meren die samen Les Lacs de l'Eau d'Heure vormen, voorzien de ganse regio van water. Hetzelfde geldt voor de stuwdammen van Bütgenbach, Robertville en Eupen ( die we allemaal kennen gezien dit de stuwdam is die in juli 2021 volledig is open gezet en de ramp in de Ardennen vele malen heeft verergerd). Sinds 2020 zijn echter in heel Europa heel wat stuwdammen terug afgebroken. 2020 : minstens 101 in 16 EU landen waaronder 1 in België https://damremoval.eu/wp-content/uploads/2021/06/Dam-Removal-Progress-2020-Spreads.pdf 2021 : 239 in 17 EU landen https://damremoval.eu/report-2021/ 2022 : 325 in 16 EU landen ( ofwel 36% meer dan het jaar voordien ) https://damremoval.eu/dre-report-2022/ In 2023 gaat de afbraak onverminderd verder. Aan hoog tempo. https://theguardian.com/environment/2023/apr/25/record-number-of-dam-barrier-removals-helps-restore-rivers-across-europe-aoe Naar verluidt hebben verschillende factoren bijgedragen tot de beslissing tot afbraak, zoals nieuw beschikbare financieringsmogelijkheden, waaronder het - hoe kan het ook anders - door de EU gefinancierde " Open Rivieren Programma " https://openrivers.eu, de gecoördineerde inspanningen van nationale en regionale overheidsinstanties om verslag uit te brengen over verwijderde belemmeringen, en de hype die is ontstaan door de bevindingen van het verslag dat vorig jaar in heel Europa is verspreid. Wat is de teneur van dat verslag ? "Gebleken is dat meer dan 1,2 miljoen barrières de Europese rivieren fragmenteren en dat vele daarvan verouderd zijn. Een van de verschillende schadelijke gevolgen is het verlies aan biodiversiteit, met een afname van 93% van de populaties migrerende zoetwatervissen in Europa en 76% op mondiaal niveau. De alarmerende cijfers vragen om kosteneffectieve en efficiënte oplossingen om de rivieren te herstellen. Het verwijderen van dammen heeft de weg vrijgemaakt voor natuurherstel - een trend die wordt bevestigd in de jaarverslagen van Dam Removal Europe. https://damremoval.eu "Rivieren hebben altijd fundamentele en vitale diensten geleverd voor mens en milieu. Dammen verstoren echter de natuurlijke werking van rivieren en kunnen leiden tot een grootschalige achteruitgang van vissen en andere rivierfauna. Om deze redenen is het noodzakelijk om deze barrières te verwijderen om rivieren terug te brengen naar hun natuurlijke, vrij stromende staat." https://rewildingeurope.com/blog/free-flow-rewilding-rivers-through-barrier-removal/ Komen ze er nu pas - na goed 150 jaar -achter dat dammen de rivierstroming belemmeren en schadelijk zijn voor de natuur en de biodiversiteit ? Is het " ernstig effect " op het visbestand en de " verliezen " onderzocht, gemeten en in kaart gebracht of is het ook nu weer natte-vinger-werk ? Wat met de watervoorraden ? De EU roept moord en brand over global warming en een tekort aan water door extreme droogte, en dan gaan ze net nu in het het kader van de SDG's en Agenda 2030 en uiteraard niet toevallig sinds 2020 alle dammen afbreken waardoor het water in de stuwmeren verloren gaat ? En wat met de elektriciteitsbevoorrading ? De kerncentrales moeten sluiten maar alles moet in een nabije toekomst wel op elektriciteit draaien met inbegrip van auto's, bussen, trucks, de verwarming van woningen enz.. Veel van de afgebroken stuwdammen bevonden zich ter hoogte van meren die belangrijke krachtcentrales waren die heel de regio voorzagen van elektriciteit. Ook dat is weg gevallen. Wat nu ? Hoe gaan ze dat compenseren ? Men kan bijna niet anders dan concluderen dat er bewust watertekorten gecreëerd worden en het risico op tekort aan elektriciteit evenzo bewust verergerd wordt.
Dankzij de medewerking van onze volgers hebben we de lijsten kunnen opstellen van de 560 dammen, stuwen en watermolens die zijn afgebroken door het Ministerie van Ecologische Transitie hier in Spanje.
Hier de lijst :