Afgelopen zondag werd bekend dat de Nederlandse oorlogsverslaggever Robert Dulmers in Oekraïne was aangehouden en het land was uitgezet. Hij vertelde toen tegen de NOS dat hij door drie gewapende mannen was opgepakt en een inreisverbod van tien jaar opgelegd had gekregen. Dulmers gaf aan dat hij van spionage werd beschuldigd en dacht aanvankelijk dat het incident iets te maken had met beelden die hij eerder had vrijgegeven van een raketaanval op de havenstad Odessa. Hij zou “geheimen hebben onthuld” die de vijand van gevoelige informatie zouden kunnen voorzien.
Vandaag kwam echter de aap uit de mouw: de
aanleiding voor de uitzetting van Dulmers was blijkbaar zijn voormalige vriendschap met Thierry Baudet. Dat zei hoofdredacteur Sjirk Kuijper van het Nederlands Dagblad in het radioprogramma
Spraakmakers. Dulmers was tot 2016 bevriend met Thierry Baudet, een feit dat blijkbaar niet onopgemerkt is gebleven bij Oekraïense activisten. Zij hadden zondagmorgen via Facebook berichten verspreid met de tekst “zoek deze man”. Een relatie onderhouden met een politicus die niet de “juiste mening” verkondigt is tegenwoordig immers een doodzonde, en zeker in Oekraïne.
Dat de vriendschap al in 2016 was beëindigd en dat Dulmers al eerder op sociale media had aangegeven dat “Thierry niet meer spoort,” was in Oekraïne blijkbaar nog niet doorgedrongen. Dat activisten het om deze reden op Dulmers gemunt hadden, is ook niet extreem verbazend. Wat wel zeer opvallend is, is dat de Oekraïense regering – na alle beschuldigingen over de manier waarop Rusland met de persvrijheid omspringt – dit als een aanleiding ziet om een journalist uit te zetten. Eveneens opvallend zijn de woorden van Nederlands Dagblad – hoofdredacteur Kuijpers wanneer hij vertelt over zijn contact met Buitenlandse Zaken over de uitzetting van Dulmers. “Die zeggen dat Oekraïne er belang bij heeft om het beeld overeind houden dat zij zuiver met de media omgaan. Als zij hetzelfde gedrag gaan vertonen als de Russen dan voldoen ze niet helemaal aan de Europese waarden.”
Volgens Buitenlandse Zaken heeft Oekraïne er niet noodzakelijkerwijs belang bij daadwerkelijk zuiver met de media om te gaan – enkel bij het overeind houden van het beeld dat zij dat doen. Team Doe Zelf Normaal is niet verbaasd over deze uitspraak; dit is immers ook de manier waarop in Nederland met de media wordt omgegaan. Het feit dat de persvrijheid al jaren ernstig in gevaar is, doet er niet toe, zolang het beeld maar overeind wordt gehouden dat dat niet het geval is.
De Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) zei eerder over de kwestie dat het voor journalisten
steeds moeilijker wordt om in Oekraïne hun werk te doen als gevolg van de “opeenstapeling van beperkingen”. Volgens algemeen secretaris Thomas Bruning is het vanuit militair oogpunt te begrijpen dat je niet alles mag filmen, maar staat dat tegelijkertijd op gespannen voet met de vrije nieuwsgaring. Het Oekraïense ministerie van Defensie ziet buitenlandse verslaggeving als “potentiële spionage”, omdat het de vijand in de kaart kan spelen. Journalisten mogen geen foto’s of video’s maken van militaire checkpoints, objecten of voertuigen. Ook mogen zij gemaakte beelden niet meteen via sociale media publiceren. Over de regels heerst veel onduidelijkheid. Journalisten hopen dat die duidelijkheid er snel komt, hetgeen onderschreven wordt door het Institute for Mass Information in Oekraïne, een ngo die opkomt voor de persvrijheid.
Team Doe Zelf Normaal vraagt zich af of de NVJ wellicht ook iets te zeggen heeft over de manier waarop de vrije nieuwsgaring in Nederland wordt vormgegeven. Over de eenzijdige en verre van objectieve berichtgeving van de reguliere media tijdens de coronacrisis had de NVJ bijvoorbeeld niets te melden.
Robert Dulmers zelf lijkt wel in de gaten te hebben dat het met de persvrijheid in Nederland niet geweldig gesteld is. Maandag retweette hij een bericht op Twitter waarin staat dat er “in democratieën persvrijheid is. In Oekraïne is dat er niet, net als in Rusland. In Europa ook niet (RT, Sputnik, etc).”
Het is duidelijk dat Buitenlandse Zaken zich geen zorgen hoeft te maken dat Oekraïne niet zou voldoen aan de Europese waarden met betrekking tot de persvrijheid. De beperkingen die worden opgelegd en de uitzetting van Dulmers sluiten naadloos aan bij de manier waarop de persvrijheid in de rest van Europa wordt vormgegeven.
De NVJ en Thierry Baudet hebben op het moment van schrijven nog niet gereageerd op de nieuwe ontwikkelingen omtrent de uitzetting van Dulmers. Team Doe Zelf Normaal kijkt uit naar deze eventuele reacties.
High-precision air- and ground-based missiles destroyed 5 fuel storage (
️Ukrainian special services are preparing a serious provocation (
️ Kiev regime is preparing further provocative materials (
Residents of Mariupol rescued by Russian servicemen and Donetsk People's Militia revealed crimes (
Russian Defence Ministry has published footage of the launch of high-precision Onyx missiles at ground targets in Ukraine (
Russian servicemen and Donetsk people's militia assist civilians and organise evacuation of residents from Mariupol who are being held in the basements of buildings by Ukrainian nationalists.
