Het nut van speeksel
8-1-06 - 21:42
Tandpasta met moedermelk? Volgens Zendium is het goed voor het speeksel. En zonder gezond speeksel geen gezond gebit.
Zonder speeksel kun je niet praten, proeven, slikken en verteren, en, ook belangrijk: niet zoenen.
Minder bekend is dat speeksel van essentieel belang is voor het gebit. Het spoelt de mond, neutraliseert zuren uit voeding, herstelt het glazuur en doodt bacteriën. In een droge mond zou het gebit zo wegrotten.
Mondhygiëniste Wenda Rodenburg uit Nederhorst den Berg peutert voorzichtig met een haakje het tandsteen uit de mond van haar cliënte, terwijl ze vertelt: ,,Aan iemands gebit kan ik zien hoe het met het speeksel is gesteld. Goed speeksel neutraliseert binnen een half uur de zuren, waardoor je minder gevoelig bent voor gaatjes en tanderosie. De keerzijde is dat zulk speeksel ook meer neerslag geeft: je hebt sneller last van tandsteen.’’
En tandsteen kan, als het niet wordt verwijderd, leiden tot ontstekingen aan het tandvlees en uiteindelijk tot het verlies van tanden en kiezen. Toch is tandsteen veruit te verkiezen boven speeksel dat te zuur is. ,,Bij mij is dat helaas het geval,’’ zegt Rodenburg. ,,Speeksel met een hoge zuurgraad kan de zuren uit voeding niet goed neutraliseren. Als kind kon ik poetsen wat ik wilde, er was geen redden aan. Ik heb nu een mond vol kronen.’’
Nog vervelender is het als je te weinig speeksel produceert. Deze aandoening, xerostomie, treft vooral ouderen. Eén op de tien volwassenen en één op de vier ouderen heeft er last van. ,,Ken je dat gevoel van wakker worden met een leren lap in je mond en een vieze smaak? Hebben zij altijd. Een droge mond is vreselijk ongemakkelijk, en slecht voor het gebit.’’
De aandoening is meestal het gevolg van medicijngebruik. Berucht zijn antidepressiva, slaap- en kalmeringsmiddelen en bètablokkers. Ook astma-patiënten hebben door het gebruik van inhalatiesprays vaak last van een droge mond.
Een onschuldiger oorzaak is stress. Rodenburg: ,,Niet voor niets hebben sprekers altijd een glaasje water klaar staan. De speekselklieren verlammen onder invloed van stress.’’
Kun je eigenlijk wat doen aan speekselproblemen? Rodenburg: ,,Ziektes aan de speekselklieren, of erfelijk bepaalde afwijkingen als te zuur speeksel, kun je niet verhelpen. Maar je kunt de kwaliteit van het speeksel altijd wel wat verbeteren.
,,Ik geloof wel degelijk in de werking van tandpasta's met enzymen en weerstandverhogende stoffen, zoals Zendium. Al was het alleen maar vanwege het onbedoelde neveneffect dat Zendium aften (mondzweren) voorkomt. Maar dat wil niet zeggen dat andere tandpasta's verkeerd zijn, hoor.’’
Ter geruststelling: het colostrum uit melk waar Zendium mee schermt, komt niet van mensen, maar is gewonnen uit de melk die runderen geven als ze net hebben gekalfd. Deze melk verhoogt de weerstand van het kalf, net zoals colostrum in moedermelk dat doet bij baby's.
Andere hulpstofjes zijn lactoferrine, dat de hechting van bacteriën aan de tanden remt, en lysozym, dat de celwand van de bacteriën zelf aantast. Rodenburg: ,,Waar je ook mee poetst, belangrijk blijven de vuistregels: tweemaal daags poetsen, flossen en twee keer per jaar je gebit grondig laten reinigen door de tandarts of de mondhygiënist.’’ http://tinyurl.com/phno8zm
