Toeval bestaat niet, zo blijkt maar weer eens. Vannacht werd ik rond half 4 wakker en kon de slaap niet meteen meer vatten. Voor wat afleiding deed ik de TV aan en zag de docu In The Shadow Of The Sun over...albino's in Tanzania, ik was net op tijd voor het begin van de film!
De film concentreert zich op een bepaald gebied in Tanzania, waar zich de meeste albino's van Afrika bevinden. Er worden in de film 2 theorieen geopperd als oorzaak van dit verschijnsel:
- Er zouden te weinig mineralen in de bodem zitten, hetgeen albinisme dus in verband brengt met voedingstekorten.
- In het verleden zouden grote aantallen albino's naar dat specifieke gebied zijn verbannen, waardoor hun concentratie daar is toegenomen.
Misschien zijn beide wel waar, wie weet, de film geeft hier geen definitief antwoord op.
De Afrikaanse albino's hebben een huidskleur die net zo roseblank is als de onze, iets wat Afrikanen in het algemeen beschouwen als onnatuurlijk en zelfs 'duivels'. Hier en daar zie ik ook albino's met rood haar tussen de blondharige albino's. Een enkele keer wordt een albino uitgescholden voor 'Chinees', omdat ze met hun ogen knijpen tegen het felle zonlicht en dan inderdaad associaties oproepen met Aziaten. Heel af en toe zien we ook zwarte albino's. Ze worden niet closeup gefilmd, maar ze zullen ongetwijfeld blauwe of groene ogen hebben, wat eveneens als vreemd en ongewenst wordt beschouwd. Uit de docu blijkt dat de oorspronkelijke racisten Afrikanen zijn geweest, want heel erg aardig naar albino's zijn ze nooit geweest en ook nu nog niet:
- De vaders verstoten het kind onmiddellijk en laten de moeder met albinokind en al achter. Soms zitten ze zelfs direct of indirect achter de moord op hun eigen albinokind(eren)! De feminisering (incl. homoseksualiteit) van blanken is daar al begonnen, want er is geen mannelijk rolmodel in het leven van albinojongens.
- Toverdokters betalen geld voor ledematen van albino's, zowel volwassenen als kinderen. Volgens hen zien albino's er zo wit als een geest uit en helpt het de toverdokters om contact te maken met de geestenwereld. Dit leidt tot verminking en moord van albino's. De centrale overheid probeert hier iets aan te doen, maar het leeft te sterk onder de lokale bevolking, waardoor albino's hun leven nooit zeker zijn onder hun zwarte 'broeders'. Dit levert een basistrauma van onveiligheid op, waardoor de albino's voortdurend in overlevingsstand verkeren.
- Het gevaar om gedood of verminkt te worden is zo groot dat albinokinderen zo snel mogelijk hun geboortedorp moeten verlaten en naar speciale scholen of zelfs kampen moeten verhuizen, die door soldaten worden bewaakt. Zijn dit de melaatsenkolonieen van weleer? Zouden zij zich wel veilig hebben gevoeld tussen de melaatsen? Onderdeel van het basistrauma is dus ook isolatie en het gevoel nergens bij te horen en voortdurend worden afgewezen door de samenleving.
De Afrikaanse albino's in de film zijn qua cultuur nog wel heel Afrikaans. Hun meerstemmige gezang en dansbewegingen zijn puur Afrikaans en ik zie ook geen 'geknepen neusvleugels', zoals Weston Price dit noemde: hun neuzen en lippen zijn even breed en vol als van zwarte Afrikanen.
Let wel: ik keur het doden of verminken van albino's in Afrika op geen enkele wijze goed! Wel kan ik mij voorstellen dat stammen deze mensen als ongewenst beschouwden en verstootten. Uit de film blijkt dat albino's fysiek veel zwakker zijn dan zwarte Afrikanen. Een van hen, Josephat, is een activist geworden die met gevaar voor eigen leven afreist naar dorpen in heel Tanzania om duidelijk te maken dat albino's ook mensen zijn en het niet verdienen om geweld aangedaan te worden. Hij spreekt op een gegeven moment ook over melanine en zegt dat albinisme een melaninetekort is, waardoor niet alleen de huid wit kleurt maar ook het zicht achteruit gaat. Verder is duidelijk dat ze absoluut niet tegen zonlicht kunnen en er zelfs kanker van krijgen. Kortom, dergelijke verzwakte medemensen waren niet wenselijk voor de groep als geheel, omdat ze meer zorg vergden en minder productief waren voor de samenleving. Vandaag de dag zien we bij diverse natuurvolkeren, ook buiten Afrika, dat er infanticide plaatsvindt, bijv. als er een gehandicapt kindje wordt geboren (een modern verschijnsel a.g.v. voedingstekorten waar men vroeger geen last van had). Wij vinden dit onmenselijk, maar als een kleine samenleving in het wild moet zien te overleven gelden er andere regels en heb je uitsluitend sterke mensen nodig en geen zwakkeren, hoe hard dit ook mag klinken.
In het moderne Tanzania is er geen enkele reden meer om albino's te doden, verminken of verbannen en de docu is dan ook een indrukwekkende registratie van hoe moeilijk het leven is voor albino's in Afrika en welke lange weg er nog te gaan is om los te komen van het aloude bijgeloof dat albino's 'geesten' zouden zijn.
De film is voor mij opnieuw bewijs dat de oorspronkelijke blanke mens een Afrikaanse albino moet zijn geweest. De eerste mens kwam immers uit Afrika en deze was zwart, uitsluitend de albino's waren wit. Maar je hoeft mij niet te geloven, bekijk de film hieronder en trek je eigen conclusies:
http://www.vpro.nl/programmas/2doc/2015/in-the-shadow-of-the-sun.html
Mike