Momenteel lees ik het fascinerende boek Death By Food Pyramid van Denise Minger. Dit is dezelfde dame die de 'veganistische bijbel', The China Study van Colin T. Campbell,
onderuit heeft gehaald - met gebruikmaking van Campbell's eigen ruwe data!
Ik zag in een hoofdstuk in het boek de Hadza voorbij komen. Ik zal proberen in het kort uit te leggen wat Minger hierover te melden heeft:
Wanneer we plantaardige koolhydraten eten maakt ons lichaam het enzym amylase aan in ons speeksel, dat de kh oplost in enkelvoudige suikers. Wanneer we dit voedsel doorslikken - en daarmee dus ook ons speeksel - overleeft amylase blootstelling aan maagzuur en gaat dan verder met de vertering van kh.
Verantwoordelijk voor deze amylase-aanmaak is het gen AMY1. Hoeveel je hiervan bezit bepaalt hoe goed of slecht je in staat bent om kh goed te verteren. En nu wordt het interessant. Regionale blootstelling aan koolhydraatrijke voeding heeft ervoor gezorgd dat sommige mensen aanzienlijk meer AMY1 aanmaken dan anderen. De Hadza, bijvoorbeeld, voorzien voor een groot deel van hun voeding in kh-rijke voedingsmiddelen als honing en zetmeelrijke wortels en zijn door een genetische aanpassing hierop beter in staat om kh te verteren. Kom je echter uit een meer carnivore traditie, dan is er sprake van aanzienlijk minder aanmaak van enzymen. De menselijke variatie in het AMY1-gen loopt uiteen van 1 tot 15 AMY1-kopieen en de productie van amylase kan uiteenlopen van nauwelijks meetbaar tot wel 50% van het speeksel!
Dit verklaart waarom de een meer baat heeft hij de consumptie van kh dan de ander. Vanwege deze individuele variatie kunnen we dus niet de Hadza als voorbeeld nemen van 'bewijs' dat de mens gebaat is bij een hoge plantaardige kh-consumptie, net zo min als dat we 'bewijs' kunnen aanvoeren voor een meer carnivoor voedingspatroon als gezondmakend.
Dit heeft verstrekkende gevolgen, gezien de voedingsvoorschriften van westerse overheden sinds de jaren 1980, die ons richting een hoge inname van zetmeelrijke graanproducten hebben gestuurd. Sinds die tijd is er sprake van een schrikbarende stijging van overgewicht, insulineweerstand en diabetes en ook andere ziekten die niet direct met de consumptie van zetmeel in verband worden gebracht maar wel degelijk een relatie hiermee vertonen, zoals kanker, hart- en vaatziekte en neurodegeneratieve ziektes (MS, ALS, Alzheimer, Parkinson, etc.).
Wie trekken hier aan het kortste eind? Juist ja, diegenen onder ons die het slechtst in staat zijn om kh goed te verteren en dus meer gebaat zouden zijn bij een hogere consumptie van dierlijke vetten en eiwitten. Mensen zoals ik! Minger vermeldt een onderzoek gedaan door het Monell Chemical Senses Center in Philadelphia. De onderzoekers stelden twee verschillende groepen samen, een groep die bovengemiddeld veel amylase in het speeksel had en een groep die benedengemiddeld veel amylase in het speeksel had. Vervolgens werd het effect gemeten van de consumptie van glucose en van zetmeel op de glucose- en insulinewaarden van deze proefpersonen, iets waarvoor ze twee aparte keren naar het laboratorium moesten komen. Het resultaat, gepubliceerd in het Journal of Nutrition in 2012, was verrassend: mensen met een laag amylasegehalte hadden een torenhoge bloedsuiker na consumptie van zetmeel (je weet wel, die 'langzame suikers' waar dietisten het over hebben) en deze glucosepiek hield ook aanzienlijk langer aan dan bij mensen met een hoog amylasegehalte. Op zich is dat niet verrassend, maar dat wordt het wel als je weet dat uit dit onderzoek blijkt dat de consumptie van glucose bij mensen met een laag amylasegehalte helemaal niet zo'n dramatische bloedsuiker- en insulinepiek veroorzaakte. Conclusie: mensen met weinig amylase in hun speeksel hebben een betere tolerantie voor pure suiker dan voor zetmeel!
Jammer genoeg is dezelfde studie niet gedaan naar de verteringscapaciteit van fructose, maar als ik uit mijn eigen ervaring put dan zou er wel eens sprake kunnen zijn van een minstens zo slechte tolerantie voor fructose als voor zetmeel bij mensen met een laag amylase- en AMY1-gehalte. Sterker nog, ik krijg de indruk dat fructose de ALLERSLECHTSTE suiker is voor mij! Let wel: het betreft hier pure fructose die niet gebonden is aan glucose, want ik kan probleemloos ruwe melassesuiker of kokosbloemsuiker of palmsuiker eten.
Kortom, wat goed is voor de Hadza, hoeft allesbehalve goed te zijn voor jou. One man's food is another man's poison.
Mike
